Hoe de huid bij kanker verzorgen?

Kankerbehandelingen kunnen veranderingen aan de huid en de nagels veroorzaken. Hoewel huidproblemen als gevolg van radiotherapie en chemotherapie vaak mild zijn, kunnen ze hinderlijk zijn en de levenskwaliteit van patiënten beïnvloeden1,2. Maar wat zijn chemotherapie en radiotherapie? Wat zijn de bijwerkingen van deze behandelingen op de huid? En hoe kan je je huid verzorgen om deze bijwerkingen te beperken?

50%

van kankerpatiënten wordt behandeld met radiotherapie

95%

van de met radiotherapie behandelde patiënten kan een huiderytheem ontwikkelen.

md_dexeryl_shooting_beatrice_311_rvb-690*680

Samenvatting

Wat houdt chemotherapie precies in? 

Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die tot doel heeft de groei van kankercellen te stoppen. Chemotherapie heeft tot doel de betrokken cellen te vernietigen of de groei ervan te verhinderen3.

Chemotherapie kan oraal, via injectie of infuus of op de huid worden toegediend, afhankelijk van het gekozen protocol voor het type en het stadium van de te behandelen kanker. Het kan worden gecombineerd met andere therapieën zoals chirurgie, radiotherapie of biologische therapie3. Chemotherapie mag niet worden verward met andere kankerbehandelingen zoals doelgerichte therapie, hormoontherapie of immunotherapie4. ​

Chemotherapie heeft invloed op en hangt samen met de celcyclus. Telkens wanneer een nieuwe cel zich deelt om twee functionele cellen te vormen, doorloopt hij namelijk een proces met een reeks fasen: de celcyclus. Chemotherapie richt zich op cellen in verschillende stadia van de celcyclus. ​

Kankercellen hebben de neiging zich sneller te delen en nieuwe cellen te vormen vergeleken met gezonde cellen, waardoor ze een uitstekend doelwit voor chemotherapie vormen. Helaas maken chemotherapiemedicijnen geen onderscheid tussen normale en kankercellen. Gezonde cellen worden dus samen met de kankercellen beschadigd, wat bijwerkingen veroorzaakt4. ​

Wat houdt radiotherapie precies in? 

Radiotherapie is een behandeling waarbij radioactieve straling wordt gebruikt om kankercellen te vernietigen. De groei of vermenigvuldiging van de betrokken cellen wordt verhinderd5. Het is een locoregionale kankerbehandeling, d.w.z. het werkt alleen op een beperkt deel van het lichaam6. Meer dan 1 op de 2 patiënten die voor kanker worden behandeld, krijgt radiotherapie in een bepaald stadium van hun zorg5. ​

Er zijn verschillende soorten radiotherapie5: ​

  • Externe radiotherapie: de stralen worden gericht op het te behandelen lichaamsdeel. De stralen dringen de huid binnen om de kankercellen te bereiken. ​
  • Brachytherapie: waarbij de radioactieve bron rechtstreeks in contact komt met de te behandelen zone.
  • Metabole radiotherapie: de radioactieve elementen worden oraal ingenomen of intraveneus toegediend.

Bij de bestraling van een tumor is het onmogelijk het omringende weefsel zelfs maar gedeeltelijk te bestralen en zo niet-kankercellen te beschadigen. Dit geldt ook voor uitwendige bestraling, waarbij de straling door gezond weefsel zoals de huid gaat7. ​

Wat zijn de bijwerkingen van kankerbehandelingen?

Wat zijn de bijwerkingen van kankerbehandelingen?

De bijwerkingen van chemotherapie en radiotherapie kunnen talrijk zijn door het gebrek aan specificiteit van de cellen die door deze behandelingen worden aangevallen. Zij richten zich namelijk bijna net zo goed op gezonde cellen als op kankercellen.

De impact van chemotherapie op de huid

De huid blijft hiervan niet gespaard en bepaalde chemotherapieën kunnen tijdelijke veranderingen in jouw huid veroorzaken8: droogte, verkleuring, lichtgevoeligheid, d.w.z. verhoogde gevoeligheid voor licht en in het bijzonder voor zonnestralen, roodheid, pijn, jeuk.

Chemotherapie kan er ook toe leiden dat nagels broos of schilferig worden, barsten, en nagelriemen kunnen pijnlijk worden1.8.

De impact van radiotherapie op de huid

De impact van radiotherapie op de huid

Radiotherapie kan leiden tot droogte en schilfering van de huid (d.w.z. huidschilfers) op het deel van het lichaam dat bestraald wordt. ​
Dit kan gepaard gaan met pruritus (jeuk) en roodheid op diezelfde zone. 
De huid ziet eruit alsof zij ernstig door de zon is verbrand, maar zij kan ook gezwollen zijn of blaren vertonen1. We spreken van radiodermatitis of stralingsdermatitis. De symptomen verschijnen meestal 1 tot 2 weken na het begin van de behandeling9. Naar schatting ontwikkelt 95% van de patiënten die radiotherapie krijgen, een vorm van radioterapie-gerelateerde dermatitis, waaronder erytheem (roodheid) of schilfering.

Er zijn twee vormen van adiodermatitis:

Er zijn twee vormen van adiodermatitis:

  • Acute vorm: huidletsels worden veroorzaakt door straling en verschijnen binnen 90 dagen na het begin van de behandeling. Deze kunnen meer dan 4 weken lang aanhouden.
  • Chronische vorm: huidletsels verschijnen na 90 dagen. Ze kunnen zelfs enkele maanden of zelfs jaren na het einde van de radiotherapie verschijnen. Fibrose (verharding en verlies van elasticiteit) kan worden waargenomen12, telangiectasieën die uitgezette bloedvaatjes zijn13, atrofie van de huid, een "sinaasappelhuid" uiterlijk, anhydrosis wat een afwezigheid van transpiratie is14, huiddroogte.

Hoe de huid verzorgen als je chemotherapie of radiotherapie ondergaat? 

Preventie vormt veelal het beste middel om huidproblemen2 als gevolg van chemotherapie en/of radiotherapie te verhelpen. ​

Een simpele en dagelijkse huidverzorgingsroutine zal doorgaans de door chemotherapie veroorzaakte bijwerkingen op de huid en de kans op radiodermatitis tot een minimum herleiden15

  • Vermijd producten die irriterend zijn voor de huid. Dit omvat zeephoudende wasmiddelen en alle geparfumeerde producten2
  • Dep de huid voorzichtig droog, zonder wrijven
  • Breng minstens tweemaal daags en binnen een kwartier na het douchen een doelgerichte verzachtende crème aan om de huid goed en langdurig te hydrateren2. De verzachtende crème dient minimaal 4 uur voorafgaand aan de bestraling aangebracht te worden. 
  • Draag loszittende kleding gemaakt van zachte stoffen zoals zacht katoen en vermijd ruwe wol of synthetische vezels. ​
  • Scheer of epileer de getroffen zones van de huid pas eens deze volledig genezen zijn. Gebruik zo nodig en bij voorkeur elektrische scheerapparaten
  • Bescherm de huid tegen de zon door een zonnecrème met beschermingsfactor 50+ aan te brengen. Draag een brede hoed, beschermende kledij en een zonnebril. Blijf uit de zon en zoek schaduw op. Blijf uit de zon tussen 12.00 en 16.00 uur, wanneer de zon het hoogst staat
  • Ga niet zwemmen in chloorhoudend zwembadwater, aangezien dit de huidaandoening alleen maar verergert
  • Probeer niet aan de huid te krabben. Weersta vooral de drang om te krabben als de huid jeukt.

Bij twijfel is het belangrijk zo snel mogelijk jouw oncoloog of huisarts te raadplegen. 

Met DEXERYL staan wij dagelijks aan je zijde 

Om huidaandoeningen veroorzaakt door een behandeling met chemotherapie en/of radiotherapie te voorkomen, is preventie de sleutel tot succes2. Hiertoe moet de huid dagelijks worden gevoed en gehydrateerd. Ook is een adequate hygiëne essentieel2

Het DEXERYL-gamma omvat reinigende en verzachtende verzorgingsproducten.

DEXERYL verzachtende crème

DEXERYL verzachtende crème

kan worden gebruikt om de huid te beschermen en de tekenen en symptomen van een droge huid te behandelen
De formule bevat 3 actieve bestanddelen:

  • Glycerine omwille van de hydraterende werking
  • Vaseline en paraffine omwille van hun huidbeschermende werking
De verzachtende crème ontdekken
In hetzelfde gamma

Het DEXERYL-gamma ontdekken

Dexeryl wasolie

Dexeryl wasolie

Voedt - Kalmeert - Reinigt

DEXERYL douchecrème

DEXERYL douchecrème

Kalmeert - Hydrateert - Reinigt - Verzacht jeuk*

Terug naar boven