Pryszcze na suchej skórze: przyczyny, profilaktyka i leczenie 

Zrozumienie problemu pryszczy na suchej skórze

Dlaczego sucha skóra może powodować pryszcze? ^{1 2 3}

Sucha lub wrażliwa skóra zwykle nie jest bezpośrednią przyczyną wyprysków, ale może zaostrzać podstawowe przyczyny suchości, które sprzyjają pojawianiu się pryszczy. Gdy skóra jest sucha, łatwiej ulega podrażnieniom, co prowadzi do zwiększonego łuszczenia się. Może to zatykać pory, tworząc środowisko sprzyjające stanom zapalnym i infekcjom. Mechanizmy te mogą z kolei nasilać choroby skóry, takie jak trądzik lub trądzik różowaty. Co więcej, nieodpowiednia pielęgnacja skóry w leczeniu suchości może obejmować produkty, które są zbyt tłuste lub komedogenne, pogarszając lub wywołując wypryski.
 

Rozróżnienie typów pryszczy na suchej skórze⁴

Pryszcze na suchej skórze mogą przybierać różne rodzaje:

• Plamy to zmiany koloru skóry, których nie można dotknąć. Mogą być czerwone, brązowe lub odbarwione.
• Grudki to niewielkie, pogrubione zmiany skórne o średnicy mniejszej niż 1 cm. Są one szczególnie związane z trądzikiem lub zrogowaceniem przymieszkowym.
• Guzki to głębokie, często bolesne zmiany skórne rozciągające się do skóry właściwej. Są większe niż grudki i mogą być wynikiem ciężkiego trądziku.
• Pęcherzyki: to niewielkie pęcherzyki o średnicy mniejszej niż centymetr, zawierające przezroczysty płyn. Są one powszechne w kontaktowym zapaleniu skóry i opryszczce skórnej.
• Krosty to pęcherzyki zawierające ropę, występujące w trądziku zapalnym i liszajcu. 

Występowanie trądziku przy suchej skórze może wydawać się sprzecznością, ponieważ trądzik jest często kojarzony z nadprodukcją sebum i tłustą cerą. Jednak do rozwoju trądziku na suchej skórze mogą przyczyniać się inne czynniki, w tym nagromadzenie martwych komórek skóry, które zatykają pory, nadmierna ekspozycja na słońce, niektóre leki (lit, sterydy, leki przeciwpadaczkowe), stosowanie agresywnych produktów do pielęgnacji skóry (konwencjonalne mydła, środki złuszczające, peelingi) lub produkty komedogenne (produkty zbyt bogate w olej, podkłady do makijażu itp.), wyciskanie krost lub nieodpowiednia dieta.

Sucha skóra może zaostrzyć stan zapalny i sprawić, że leczenie trądziku jest trudne. Terapie nawilżające są wymagane do utrzymania równowagi nawilżenia bez powodowania nowych zmian skórnych.

Bakteryjne, wirusowe i grzybicze infekcje skóry oraz inwazje pasożytnicze⁸

Sucha skóra może naruszać naturalną barierę ochronną skóry, ułatwiając wnikanie i rozprzestrzenianie się patogenów, takich jak bakterie (liszajec) i drożdżaki (dermatofity). Świerzb jest pasożytem, który powoduje wykwity skórne z krostami i silnym świądem. Niektóre wirusy, takie jak HSV (opryszczka), VZV (ospa wietrzna, półpasiec) i HPV (wirus brodawczaka powodujący kurzajki) mogą powodować pryszcze na skórze. 

Skuteczne rozwiązania i zabiegi

Jak leczyć pryszcze związane z sucha skórą?¹

Konkretne leczenie pryszczy zależy od ich przyczyny, którą musi ustalić lekarz. Zrogowacenie przymieszkowe i potówki to łagodne stany, które znikają samoistnie; regularna pielęgnacja i nawilżanie skóry są wystarczające. Z drugiej strony, trądzik może wymagać leczenia miejscowego lub doustnego, w zależności od nasilenia objawów.

W przypadku zapalenia skóry, zarówno atopowego, jak i kontaktowego zapalenia skóry, podstawą leczenia jest nawilżanie skóry dwa razy dziennie, czasami połączone z zastosowaniem dermokortykoidów podczas zaostrzeń stanu zapalnego. Infekcje skóry wymagają ukierunkowanych terapii, takich jak antybiotyki na liszajec lub leki przeciwpasożytnicze na świerzb.

Następnie, aby leczyć pryszcze związane z suchą skórą, konieczne jest przestrzeganie podstawowej pielęgnacji skóry, w tym: 
- delikatnego oczyszczania skóryśrodkami myjącymi bez mydła, aby uniknąć nasilenia suchości.
- regularnego nawilżania dwa razy dziennie w celu utrzymania bariery ochronnej skóry.

Zapobieganie pojawianiu się pryszczy na suchej skórze^{1 9}

Postępuj zgodnie z tymi wskazówkami ekspertów, aby utrzymać zdrowie skóry i zapobiegać dyskomfortowi związanemu z suchą skórą.

- Kąpiele

Aby zminimalizować negatywny wpływ kąpieli i pryszniców na suchą skórę: 

• Stwórz wilgotną atmosferę, zamykając drzwi łazienki.
• Wybieraj raczej letnią niż gorącą wodę.
• Ogranicz długość kąpieli pod prysznicem lub w wannie do maksymalnie 5 minut.
• Wybieraj delikatny, niezawierający mydła środek myjący i używaj go oszczędnie.
• Po kąpieli delikatnie osuszaj skórę ręcznikiem.
• Natychmiast potem stosuj krem nawilżający, aby zatrzymać wilgoć w naskórku.

- Nawilżanie po czyszczeniu

Stosuj krem nawilżający zaraz po umyciu się. Wybieraj odpowiednie, niekomedogenne kremy nawilżające, które nie zawierają substancji drażniących ani alergizujących. Unikaj produktów zawierających alkohol, alfa-hydroksykwasy (AHA), perfumy lub retinoidy, które mogą wpływać na naturalny płaszcz hydrolipidowy skóry.

- Codzienna ochrona skóry

• Wybieraj bawełnianą lub jedwabną bieliznę i używaj hipoalergicznych detergentów.
• Zimą unikaj kominków i innych źródeł intensywnego ciepła, które mogą wysuszać skórę. Latem oszczędnie używaj klimatyzatorów.
• Używaj nawilżacza powietrza, aby utrzymać optymalny poziom wilgotności w swoim otoczeniu.

Porady ekspertów dotyczące utrzymania optymalnego nawodnienia¹ ⁹ ¹⁰

Aby skutecznie odżywić suchą skórę, dermatolodzy zalecają następujące praktyki nawilżania:

- Pielęgnacja skóry: Stosuj codzienną pielęgnację skóry, zwracając szczególną uwagę na skórę twarzy, która jest bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych. Pielęgnacja ta powinna obejmować delikatne oczyszczanie, a następnie nałożenie odpowiedniego kremu nawilżającego rano i wieczorem.

- Zalecane produkty nawilżające: Używaj produktów do pielęgnacji skóry opracowanych specjalnie dla suchej skóry. Zazwyczaj łączą one w sobie składniki hydrofilowe, takie jak glicerol lub mocznik, które przyciągają wodę, ze składnikami lipofilowymi, takimi jak oleje, które tworzą barierę ochronną. Upewnij się jednak, że wybierasz produkty niekomedogenne, szczególnie jeśli masz skłonność do trądziku.

- Konsekwencja i wytrwałość: Skuteczne nawilżanie to nie tylko okazjonalne nakładanie kremu. Ustal ścisłą codzienną pielęgnację, stosując krem nawilżający rano i wieczorem, aby utrzymać stałe nawilżenie.

- Dostosowanie pielęgnacji do obszaru: Zwróć szczególną uwagę na najbardziej wrażliwe obszary. Skóra na nogach, która często jest bardziej sucha, może wymagać bardziej intensywnej pielęgnacji. Ze względu na cieńszą skórę, która jest bardziej narażona na działanie czynników środowiskowych, twarz zasługuje na specjalną, dostosowaną do potrzeb pielęgnację skóry.

- Korekta sezonowa: Zimą wybieraj odżywcze formuły (kremy, maści), aby chronić skórę przed wysuszającym skutkami zimna. Latem wybieraj lżejsze formuły, takie jak żele i mleczka.

Zachowaj szczególną czujność i nie wahaj się skonsultować z lekarzem, jeśli zauważysz:

• zmianę wyglądu pryszczy, zwiększenia ich rozmiaru, rozszerzenie dotkniętego obszaru, nasilenie świądu itp.
• objawy towarzyszące: gorączka, sączenie, krwawienie.
• znaczący wpływ na jakość Twojego życia: zwiększony stres, zaburzenia snu, wpływ na aktywność towarzyską i zawodową.

Co więcej, nietypowe objawy powinny Cię zaalarmować i skłonić do szybkiej konsultacji:

• Uczucie bólu lub nadmiernego ciepła w zmianach skórnych.
• Nagłe zmiany faktury lub koloru otaczającej skóry.

Wczesna i dokładna diagnoza umożliwia optymalne leczenie i może zapobiec komplikacjom.

References   

1. Augustin M and al. Diagnosis and treatment of xerosis cutis - a position paper. J Dtsch Dermatol Ges. 2019 Nov;17 Suppl 7:3-33.
2. Benedetti J. Description of Skin Lesions. MSD Manuals Professional Edition. 2022 Sep.
3. Sutaria AH and al. Acne Vulgaris. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-.
4. AAD. 10 skin care habits that can worsen acne. American Academy of Dermatology Association. 2024 [Internet].
5. Pennycook KB, McCready TA. Keratosis Pilaris. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jun.
6. Farshchian M, Daveluy S. Rosacea. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Aug-.
7. Gallardo Avila PP, Mendez MD. Milia. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-
8. Barrett M, Luu M. Differential Diagnosis of Atopic Dermatitis. Immunol Allergy Clin North Am. Février 2017.
9. AAD. Dermatologists’ top tips for relieving dry skin. American Academy of Dermatology Association. 2024 [Internet].
10. Kim S and al. A consistent skin care regimen leads to objective and subjective improvements in dry human skin: investigator-blinded randomized clinical trial. J Dermatolog Treat. 2022 Feb;33(1):300-305.
11. L’Assurance Maladie. Dermatite atopique : que faire et quand consulter ? Ameli.fr. 2023 Sep.