Różne rodzaje egzemy: Jak je rozpoznać?

Jakie są przyczyny różnych rodzajów egzemy?

Najczęstsze przyczyny wszystkich egzem¹ ⁹

Przyczyny egzemy to wynik złożonej interakcja między wieloma czynnikami:

• W skórze występują nieprawidłowości struktury, które uniemożliwiają jej zatrzymywanie wody, czyniąc ją przepuszczalną dla szkodliwych czynników zewnętrznych.
• Czynniki środowiskowe (klimat itp.) wywołują objawy egzemy.

Powszechne przyczyny niektórych rodzajów egzemy (z wyjątkiem egzemy łojotokowejj)¹ ⁹

Niektórym rodzajom egzemy mogą sprzyjać: 

• Mutacje genetyczne, najczęściej dziedziczne, które wpływają na układ odpornościowy i skórę. 
• Układ odpornościowy jest zaburzony i reaguje nadmierną odpowiedzią immunologiczną. 
• Czynniki psychologiczne (stres również mają wpływ na układ i nasilają reakcję alergiczną.

Przyczyny i czynniki wyzwalające typowe dla różnych rodzajów egzemy

Egzema atopowa¹

Czynniki wywołujące atopowe zapalenie skóry, która jest chorobą genetyczną i środowiskową, są zmienne u różnych osób. Do najczęściej występujących czynników należą alergeny środowiskowe (pyłki, pleśnie, roztocza), nadwrażliwość i alergie pokarmowe, czynniki drażniące (mydła, tytoń), czynniki atmosferyczne i infekcje.

Kontaktowe zapalenie skóry²

Kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia wynika z bezpośredniego kontaktu z substancją drażniącą, która uszkadza skórę, np: 

• Środki chemiczne: detergenty, rozpuszczalniki i kwasy. 
• Mydła i środki czyszczące.
•  Częsty i długotrwały kontakt z wodą, zwłaszcza gorącą. 

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry jest spowodowane reakcją alergiczną związaną z kontaktem skóry z określoną substancją, taką jak: 

• Nikiel (w biżuterii i guzikach dżinsów). 
•  Substancje zapachowe i konserwanty (kosmetyki, balsamy). 
• Guma (rękawice lateksowe).
• Kleje i spoiwa (bandaże, produkty rękodzielnicze).
• Leki stosowane miejscowo (substancje czynne i substancje pomocnicze).

Przewlekła egzema dłoni³

Ten rodzaj przewlekłej egzemy nasilają różne czynniki: chemiczne substancje drażniące, woda, zimno i zmiany pogodowe, powtarzające się pocieranie dłoni (np. u kucharzy, pielęgniarek) i urazy, niektóre leki lub infekcje skóry.

Dyshidroza⁴ ⁵

Jej głównymi czynnikami wyzwalającymi są przewlekły stres, nadmierne pocenie się, długotrwała ekspozycja na wilgoć, zmiany sezonowe, infekcje grzybicze i palenie tytoniu.

Egzema pieniążkowata⁶

Dokładne przyczyny egzemy pieniążkowatej nie są w pełni znane, ale zidentyfikowano szereg czynników wyzwalających: urazy skóry, infekcje, klimat, niektóre choroby (zaburzenia tarczycy) i leczenie.

Łojotokowe zapalenie skóry⁷

Chociaż dokładne przyczyny tej choroby przewlekłej nie zostały w pełni poznane, jest ona związana z nadmierną produkcją sebum w obszarach z dużą liczbą gruczołów łojowych. Ten nadmiar sebum sprzyja rozwojowi naturalnie żyjącego na skórze grzyba z rodzaju Malassezia, powodując stan zapalny skóry. 
Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi choroby są zaburzenia hormonalne, niektóre choroby (AIDS, choroba Parkinsona, depresja, zaburzenia odżywiania), leki, nieodpowiednia higiena osobista, alkohol i dieta.

Egzema żylakowa⁸

Egzema tego rodzaju jest najczęściej związana z przewlekłą niewydolnością żylną. Czynnikami ryzyka są wiek, brak ruchu, nadwaga, urazy nóg, zakrzepica żył głębokich w wywiadzie i infekcje skóry.

Postępowanie i profilaktyka w przypadku poszczególnych rodzajów egzemy

Egzema atopowa¹

Zapobieganie i leczenie atopowego zapalenia skóry:  

• Regularne stosowanie emolientów w celu nawilżania skóry, wzmocnienia jej struktury, a tym samym zapobiegania zaostrzeniom. 
• Ograniczenie czynników wyzwalających: w miarę możliwości unikanie alergenów, unikanie czynników drażniących i stresu. 
• Miejscowe stosowanie kortykosteroidów w celu zmniejszenia objawów stanu zapalnego i swędzenia. 
• W niektórych wypadkach specjalistyczne zabiegi.

Egzema kontaktowa²

Leczenie egzemy kontaktowej wymaga przede wszystkim identyfikacji wywołujących ją substancji i unikania ich. Jeśli nie jest to możliwe, niezbędne jest noszenie odzieży ochronnej. Emolienty są niezbędne do nawilżenia skóry i przywrócenia jej integralności. Lekarz może przepisać silne działające miejscowe kortykosteroidy w celu zmniejszenia objawów stanu zapalnego.

Przewlekła egzema dłoni³

Leczenie:

• Unikanie czynników wyzwalających, gdy jest to możliwe:
• Ochrona skóry poprzez noszenie rękawic i odpowiedniej odzieży.
• Regularne nawilżanie skóry emolientami.
• Leki stosowane miejscowo (kortykosteroidy).
• W razie potrzeby leczenie ogólnoustrojowe.

Dyshidroza⁴ ⁵

Leczenie obejmuje codzienne stosowanie emolientów w celu nawilżenia skóry oraz miejscowych kortykosteroidów w celu zmniejszenia swędzenia. W ciężkich przypadkach dermatolog może zalecić leczenie ogólnoustrojowe (doustne kortykosteroidy, leki immunosupresyjne, fototerapię).

Egzema pieniążkowata⁶

Jej leczenie ma na celu przywrócenie bariery skórnej poprzez regularne stosowanie emolientów. Lekarz może przepisać miejscowe stosowanie kortykosteroidów w celu zmniejszenia stanu zapalnego i swędzenia.

Łojotokowe zapalenie skóry⁷

Postępowanie terapeutyczne opiera się na zmianie stylu życia (redukcja stresu, dbałość o jakość i długość snu, higiena osobista), nawilżaniu skóry emolientami. Lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwgrzybiczych (płyny i szampony) oraz okazjonalne miejscowym stosowanie kortykosteroidów.

Egzema żylakowa⁸

Leczenie polega na leczeniu niewydolności żylnej poprzez kompresję żył. Stosowanie emolientów pomaga nawilżyć skórę, a miejscowo stosowane kortykosteroidy zmniejszają stan zapalny.