Egzema a pokrzywka: Skuteczne rozpoznawanie i kontrola

Jakie są różnice między egzemą a pokrzywką?

Chociaż egzema i pokrzywka są powszechnymi chorobami skóry, które powodują swędzenie i zaczerwienienie, progresja objawów i strategie leczenia znacznie się różnią. 
Zrozumienie tych różnic ma kluczowe znaczenie dla trafnej diagnozy i leczenia. 
Egzema jest zazwyczaj przewlekłym stanem zapalnym skóry charakteryzującym się silnym swędzeniem. Ma ona często podłoże z genetyczne i jest związana z czynnikami środowiskowymi i immunologicznymi. Najbardziej rozpowszechniony typ egzemy, atopowe zapalenie skóry, występuje głównie u niemowląt i dzieci. 

Pokrzywka natomiast objawia się czerwonymi, opuchniętymi pręgami (obrzękiem), które mogą szybko pojawiać się i znikać w różnych obszarach ciała. Przyczyny wahają się od reakcji alergicznych i infekcji aż po czynniki fizyczne, takie jak ucisk lub ciepło. 
Leczenie pokrzywki koncentruje się przede wszystkim na łagodzeniu bezpośrednich objawów, zwłaszcza za pomocą leków przeciwhistaminowych, i unikaniu czynników wyzwalających w przyszłości. Leczenie egzemy wymaga z kolei długoterminowej strategii, która obejmie regularne nawilżanie skóry i zapobieganie zaostrzeniom.

Czym jest pokrzywka i co ją wywołuje?¹

Charakterystyka pokrzywki

Wybuchy pokrzywki charakteryzują się czerwonymi lub różowawymi pręgami, przypominającymi efekt poparzenia pokrzywą. Ślady te, którym towarzyszy swędzenie, wynikają z obrzęku skóry i często przemieszczają się. Zazwyczaj znikają one w ciągu 48 godzin. 
Czasami pokrzywce towarzyszy obrzęk naczynioruchowy, który wpływa na błony śluzowe, zwłaszcza na twarzy. Choć zwykle pokrzywka jest nieszkodliwa, może czasami prowadzić do poważnych problemów z oddychaniem, znanych jako obrzęk Quinckego. Ten stan wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Pokrzywka dzieli się na dwie kategorie:
 - Ostra pokrzywka cechuje się izolowanym zaostrzeniem trwającym od kilku godzin do kilku dni, potencjalnie nawracającym w różnych miejscach i zwykle niealergicznym. 
- Przewlekła pokrzywka cechuje się uporczywymi lub nawracającymi wybuchami choroby trwającymi przez co najmniej sześć tygodni. Jest to niealergiczne zapalenie skóry, uwrażliwiające komórki tuczne skóry na różne bodźce niealergiczne. Może towarzyszyć mu ból brzucha, dyskomfort stawów i gorączka. Przewlekły przebieg pokrzywki może trwać kilka miesięcy lub lat.

Mechanizm inny niż w przypadku egzemy

Pokrzywka jest wynikiem złożonej reakcji obejmującej komórki tuczne, kluczowe komórki układu odpornościowego w skórze i błonach śluzowych. Komórki te zawierają cząsteczkę stanu zapalnego: histaminę. 
Kiedy komórki tuczne zostaną uaktywnione, uwalniają histaminę, która powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększoną przepuszczalność. Reakcja ta prowadzi do infiltracji płynów i komórek do otaczających tkanek, powodując obrzęk. Mechanizm ten leży u podstaw plam pokrzywkowych.

Co może powodować pokrzywkę?

Oto niektóre z najczęstszych czynników wywołujących pokrzywkę:

Pokrzywka niealergiczna

Jest to najczęstsza postać pokrzywki.

Pokrzywka kontaktowa

Pokrzywka kontaktowa, której nie należy mylić z egzemą kontaktową może być wywoływana przez niektóre rośliny (pokrzywy), środki czyszczące lub zwierzęta (meduzy).

Pokrzywka alergiczna

Choć pokrzywka alergiczna występuje rzadko, jest to stan poważny, wynikający z powszechnej aktywacji przez alergen komórek tucznych. Typowe czynniki wyzwalające to użądlenia owadów, orzeszki ziemne, skorupiaki, lateks i niektóre leki. Objawy towarzyszące mogą obejmować ataki astmy, wymioty, dyskomfort w jamie brzusznej i niskie ciśnienie krwi. Najcięższa postać, wstrząs anafilaktyczny, stanowi zagrożenie dla życia i wymaga opieki w trybie nagłym.

Jakie są metody leczenia pokrzywki i egzemy?

Egzema i pokrzywka to dwie różne choroby skóry, wymagające specyficznego leczenia.